Çevre ve Şehircilik Bakanı’na "Giresun Şebinkarahisar’da Çevreye Yayılan Kimyasal Atık” Hk. Soru Önergesi

Giresun Şebinkarahisar ilçesinde 18 Kasım 2021 tarihinde NESCO Maden Tic. San. Ltd. Şti tarafından işletilen kurşun-çinko-bakır cevheri zenginleştirme (Flotasyon) tesisinde, atık depolama alanı ve su depolama barajında bir yıkılma gerçekleşmiştir. Ağır kimyasal atıklar Kılıçkaya Barajı ve Kelkit Ovasına kadar ulaşmıştır.

Giresun Valiliği 20 Kasım 2021 tarihinde şirket faaliyetlerinin süresiz durdurulduğunu ve atık havuzundan numuneler alınarak inceleme başlatıldığını duyurmuştur. Bu açıklamanın üzerinden 12 gün geçmesine rağmen numune sonuçları halen açıklanmamıştır.

Atık barajlarındaki yırtılma sonucu etrafa taşan maden atıklarının yeraltı ve yüzey suyu ile çevresel bir felakete yol açtığı bilinmektedir. Yıkılmanın gerçekleşmesinden önce de bölgede ağaçlar kurumuş ve sular kirlenmiştir. Bu bölgenin suyunu kullanan bitki, hayvan ve insanların ağır metal zehirlenmesine kadar varabilecek sağlık sorunlarına maruz kalması tehlikesi söz konusudur.

Bu bağlamda;

1- Söz konusu tesisin faaliyete başlamasından önce düzenlenen ÇED raporlarında yıkılma riskinin gerçekleşmesi halinde tesisin çevre açısından oluşturacağı risk ve zararlar ne şekilde değerlendirilmiştir?

2- Ağır metalleri barındıran atık barajlarının nereye kurulacağı belirlenirken jeolojik-jeoteknik uzman kişi ve kuruluşlar tarafından bir çalışma yapılmış mıdır? Şebinkarahisar ilçesinde bu tesisler neden köylere bu kadar yakın bir şekilde kurulmuştur?

3- Çok tehlikeli atıkları barındıran atık baraj işletmelerinin denetimleri nasıl, ne kadar sıklıkta yapılmaktadır? Çevre felaketine neden olan ve bunu defalarca yineleyen firmaların işletme ruhsatları neden iptal edilmemektedir?

4- Canlı hayatına etkisi açısından tehlikenin ciddiyetine bakılacak olursa çevreye hızla yayılan kimyasal atığın içerisinde ne olduğu konusunda kamuoyu neden bilgilendirilmemektedir?

5- Çevreye yayılan kimyasal atıkların etkilerinin azaltılması ve temizlenmesi için herhangi bir çalışma yapılmakta mıdır?